Phương Pháp Lên Lịch Trình Là Gì?

Mô tả chung

Phương pháp Lên lịch (Schedules) có thể được áp dụng cho trẻ tự kỷ để làm tăng khả năng độc lập ở trẻ và cho phép trẻ lên kế hoạch cho các hoạt động sắp diễn ra. Lịch trình này chỉ đơn giản là đưa ra các hoạt động cần phải hoàn thành trong một thời gian nhất định và thứ tự để hoàn thành các hoạt động đó.

Thông tin cơ bản

Phương pháp Lên lịch đã được chứng minh là hiệu quả đối với những trẻ:

• Trong độ tuổi 3-14 tuổi

• Được chẩn đoán tự kỷ

• Cần cải thiện các kỹ năng tự điều chỉnh

Mô tả cụ thể

Việc chuyển đổi từ hoạt động này sang hoạt động khác sẽ dễ dàng hơn cho trẻ tự kỷ nếu chúng dự đoán được điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Việc này có thể làm được bằng cách lên lịch trình. Có thể sử dụng lịch trình ở bất cứ đâu – ở nhà, trong lớp học, khi đi khám sức khỏe, hoặc nơi công cộng. Lịch trình còn có thể được dùng cho mọi hoạt động – từ các hoạt động vui chơi, tương tác xã hội, chăm sóc bản thân, đến các công việc thường ngày trong nhà.

Với mỗi lịch trình được đưa ra:

• Có thể được dùng một lần mỗi ngày, nhiều lần mỗi ngày hoặc một lần mỗi tuần

• Thường được sử dụng để dạy trẻ những khái niệm về thứ tự: “đầu tiên, sau đó”. Ví dụ: “đầu tiên phải làm xong việc nhà, sau đó con có thể xem tivi”.

• Nên cho phép trẻ được làm những hoạt động ưa thích sau khi trẻ hoàn thành xong lịch trình. Sau đó bạn có thể tăng dần số lượng hoạt động/công việc cần làm trước khi cho phép trẻ được làm những việc trẻ thích.

• Được trình bày dưới nhiều hình thức đa dạng. Bạn có thể dùng tranh ảnh (ảnh chụp vật thật hoặc hình minh họa), viết ra hoặc đánh máy, dùng các đồ vật 3D, hoặc các thiết bị điện tử hỗ trợ cá nhân khác.

Ngoài ra còn các cách sử dụng lịch trình đơn giản khác như:

• Đặt tranh ảnh/ ghi chú lên bảng khi đến giờ diễn ra hoạt động

• Chỉ vào hoạt động ngay trước khi bắt đầu hoạt động đó

• Bỏ tranh ảnh ra khỏi bảng khi hoạt động này đã được hoàn thành

• Đặt bức tranh vào hộp đựng “những việc đã hoàn thành”.

Ví dụ

Con gái của cô Hentz, bé Sara, gặp khó khăn trong việc ghi nhớ cách đánh răng vào buổi tối. Để giúp bé có thể tự mình thực hiện được việc này, cô Hentz tạo ra một lịch trình bằng hình ảnh bao gồm các bước nhỏ:

1. Lấy bàn chải đánh răng và kem đánh răng

2. Làm ướt bàn chải

3. Cho một ít kem đánh răng lên bàn chải

4. Chải răng lên và xuống và theo hình tròn

5. Nhổ kem đánh răng

6. Súc miệng với nước

7. Rửa sạch bàn chải đánh răng

Cô Hentz chụp ảnh lại chính Sara thực hiện các bước này và dùng các bức ảnh đó làm hình minh họa trong lịch trình

Khi đến giờ Sara phải đánh răng trước khi đi ngủ, cô Hentz đặt những bức ảnh trong tầm nhìn của bé ngay gần bồn rửa mặt. Trước khi bắt đầu đánh răng, mẹ của Sara ôn lại các bước với bé. Cô chỉ vào từng bước vào hỏi “Bây giờ chúng ta sẽ làm gì?” để giúp bé biết cần phải thực hiện những gì. Khi Sara bắt đầu hiểu được cách hoàn thành mỗi bước của công việc này, cô Hentz giảm dần số lần gợi ý và khen ngợi sự cố gắng của cô bé!

Chú thích của người dịch: Phần mềm Boardmaker (có thể tải về máy hoặc sử dụng trực tuyến) cung cấp các công cụ hỗ trợ việc lên lịch trình để sử dụng khi can thiệp cho trẻ có nhu cầu đặc biệt. Người sử dụng có thể sử dụng các hình ảnh minh họa có sẵn từ kho hình ảnh để tạo ra các lịch trình phù hợp cho mỗi trẻ. Thông tin chi tiết xem thêm tại: https://www.boardmakeronline.com/?gclid=CPig9uKegsICFcHm7AodD38ACQ

Nguồn: A Parent’s Guide to Evidence-Based Practice and Autism

Mời bạn tham gia Group Thắp đèn xanh – Đồng hành cùng trẻ Tự kỷ để thảo luận, chia sẻ và đồng hành cùng các trẻ Tự kỷ nhé!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *